بارکد چیست؟
به زبان ساده می توان گفت: مجموعه ای از میله ها یا خطوط سیاه رنگی است که معمولاً بر روی زمینه ای سفید چاپ شده و از آن برای شناسایی یک کالا استفاده می شود؛ بدین صورت که بارکد حاوی مشخصات یک کالا در هنگام تولید توسط تولید کننده روی آن نصب می شود. بیشترین کاربرد کنونی بارکد شناسایی کالای خریداری شده و گاهی هم تشخیص قیمت آن است.
در یک تعریف دقیق تر باید گفت: بارکد عبارت است از انتقال داده ها از طریق امواج نوری. بارکد مجموعه ای از خطوط میله ای موازی با عرض های گوناگون (پهن و نازک) است که اندازه هر خط معنا و مفهوم خاصی برای دستگاه بارکدخوان دارد. در حقیقت دستگاه بارکدخوان ماشینی است که اطلاعات را به شکل بصری بر روی صفحه نمایش می دهد.
فواید بارکد دار کردن کالا
در زیر برخی از فواید بارکد کردن محصولات اشاره شده است:
مصونیت بیشتر از خطاپذیری به علت کاهش دخالت نیروی انسانی و وارد نشدن دستی اطلاعات.
دسته بندی دقیق اطلاعات.
سرعت بالا به همراه صحت بیشتر.
دسترسی آسان به اطلاعات واقعی و حقیقی (در جریان روند توزیع و استفاده یک کالا)
امکان گزارش گیری های هوشمند از اطلاعات ثبت شده در سیستم.
امکان انجام تحلیل های هوشمند با استفاده از ابزار هوشمند تجاری بر روی اطلاعات ذخیره شده در سیستم.
ارزان بودن سیستم بارکد نسبت به سایر سیستم های هوشمند.
انواع بارکد:
بارکدها به دلیل سرعت، دقت و فواید زیاد خود، بسیار پرکاربرد شده اند. با فراگیر شدن استفاده از بارکدها نیاز به ذخیره اطلاعات بیشتر در آن ها بیش از پیش احساس شد.
بنابراین تلاش های زیادی برای امکان افزایش ذخیره اطلاعات در بارکد انجام شد. راهکارهایی از قبیل افزایش تعداد ارقام بارکد و حتی قرار دادن چند بارکد در کنار یکدیگر (بارکدهای چندتایی) برای ذخیره هر چه بیشتر اطلاعات ارائه شد.
اما مشکل این جا بود که این راهکارها، مشکلاتی نظیر افزایش اندازه ، پیچیدگی در فرآیند خوانش و افزایش قیمت بارکد را در پی داشت و این موضوع از کاربری بارکد می کاست.
برای حل این مشکلات ایده ایجاد بارکدهای دوبعدی مورد توجه قرار گرفت. بارکدهای دوبعدی توانایی ذخیره سازی اطلاعات بیشتر در اندازه کوچک را دارند. انواع مختلفی از بارکدهای دوبعدی وجود دارد که از معروف ترین آنها می توان به QR Code ، PDF 147، Data Matrix و Maxi Code اشاره کرد.
در جدول زیر مقایسه ای از این بارکدها ارائه شده است:
معرفی QR Code
در سال ۱۹۹۴ یک شرکت ژاپنی مبدع نوع تازه ای از بارکد شد که نام QR را برای آن برگزید. بارکدهای QR متشکل از ماتریکس های دوبعدی هستند. این دو حرف مخفف عبارت « Response Quick » به معنی پاسخ سریع است و در واقع اشاره به رمزگشایی سریعی دارد که کدهای آن فراهم می کنند. در حال حاضر این بارکدها متداول ترین نوع درکشور ژاپن هستند و بیش تر گوشی های موبایل ساخت ژاپن توانایی خواندن آن ها را دارند.
ظرفیت داده QR و قابلیت بازیابی
یک بارکد QR معمولی می تواند:
* تا ۷۰۸۹ کاراکتر نومریک،
* تا ۴۲۹۶ کاراکتر آلفانومریک،
* تا ۲۹۵۳ بایت داده باینری،
* و تا ۱۸۱۷ کاراکتر کانا در خود نگه دارد.
این بارکدها در صورت مخدوش شدن هم از ۷ تا ۳۰ درصد قابلیت تصحیح دارند و خوانش و رمزگشایی آن ها دچار مشکل نمی شود.
کابردهای QR
این نوع بارکد در ابتدا با هدف استفاده در تولید ماشین های سنگین ابداع شد ولی امروز گستره وسیعی از انواع کاربردها برای آن تعریف شده است. دلیل این استفاده گسترده هم چیزی نیست جز اطلاعات زیادی که QR کدها قادرند در خود دربر بگیرند.
از جمله دیگر کاربردهای QR کدها می توان به نشان گذاری مسیرها و نقاط درون شهری، درج اطلاعات شخصی بر روی کارت های ویزیت، لینک های مرتبط با خبر در روزنامه ها، اطلاعات مربوط به آثار تاریخی و فرهنگی، ارائه اطلاعات بیش تر درباره تبلیغات بیلبوردها و ... اشاره کرد